Artikel | 19 december 2023 | 4 minuten
In een vorig artikel van Partner in Governance werd al belicht het belang van de Nederlandse corporate governance code (de Code) op gebied van Bestuur & Toezicht. Deze code geldt voor de Nederlandse beursgenoteerde vennootschappen en bedrijfsleven groot (>Euro 500 miljoen balanswaarde). Ook werd een olievlekwerking van deze code naar andere sectoren uiteengezet.
Verder werd aangegeven dat het zinvol is op gebied van Bestuur & Toezicht ontwikkelingen in de tijd, en actualiteiten en thema’s in het vakgebied, te volgen. De huidige corporate governance code (de Code 2022) kent Hoofdstukken:
Voor andere sectoren als Zorg, Onderwijs en Wonen zijn er ook governance codes. Waarom worden deze sectoren vaak aaneen genoemd? Deze sectoren (Zorg, Onderwijs, Wonen) worden wel de midfield genoemd, waaronder grote stichtingen, verenigingen, die we veel zien in deze sectoren. Ook hebben deze sectoren de gemene deler van een maatschappelijke opgave, maatschappelijke doelstellingen en dienstverlening, en kennen zij ondermeer overheids- of publieke financiering. Overigens ook kleinere instellingen binnen deze sectoren vallen onder governance codes, of specifieke situaties zijn in deze codes aangegeven. (Daarnaast kennen we bijvoorbeeld voor de Zorg de vernieuwde wetgeving WTZa (RvT voor kleinschalige Zorgorganisaties).
Voor de Zorg is er de governancecode Zorg (2022) en met de indeling naar de volgende Principes:
Voor het Onderwijs is er de Code Goed Toezicht (2021), ingedeeld naar:
En zo is er De governancecode woningcorporaties 2020 met vijf principes:
Wat zijn de gemene delers bij de corporate governancecode en de codes Zorg, Onderwijs, Wonen?
Als commissaris/toezichthouder gaat het om toezien op deugdelijk bestuur en om behoorlijke taakvervulling van de eigen toezichtstaken. En waarbij integriteit, waarden en normen van belang zijn. En met aandacht voor en in dialoog met de omgeving. Met gepaste transparantie en verantwoording afleggend. En waarbij toezicht een vak is en professionaliteit en professionalisering worden voorgestaan. Duurzame lange termijn waardecreatie staat bij de Code centraal. Bij de codes Zorg, Onderwijs en Wonen staan maatschappelijke opdracht en kwalitatieve dienstverlening en centraal. Bij alle codes gaat het (tevens) om goed risicomanagement en om goede informatievoorziening voor goed toezicht en om adequaat te kunnen handelen.
Wat houdt goede Informatievoorziening bij de governance codes in?
Toezicht heeft toe te zien op een goed informatiesysteem ter effectieve besluitvorming. Goede, tijdige, adequate informatie staat centraal. Afspraken op gebied van Informatievoorziening tussen Bestuur & Toezicht dienen te worden vastgelegd. Verder dienen compliance op orde te zijn (zoals statuten, reglementen bestuur en toezicht, zo men ook over een reglement conflicthantering dient te beschikken). Zo ook er goede stukken strategie & beleid dienen te zijn en een goede financiële planning & control cyclus. Vergeet u ook niet de beleidsmatige aanbevelingen van extern toezicht, inspectie, visitatie e.a. en mogelijke verbeterpunten voor de organisatie. Het bestuursverslag en met verantwoording, en gepaste transparantie, is van groot belang.
Verder geldt dat besluiten traceerbaar dienen te zijn (waaronder vastgelegd en ondermeer ook de notulen). U heeft als toezichthouder/commissaris taken als toezichthouder, strategisch adviseur en werkgever voor de bestuurder. Denkt u ook aan verslagging functionerings-en beoordelingsgesprekken met de bestuurder in uw werkgeverstaak.
De bestuurder heeft een informatiebrengplicht, de toezichthouder/commissaris een informatiehaalplicht. (De toezichthouder/commissaris heeft toegang tot alle informatie).
Het is van belang over de benodigde documenten te beschikken (een blauwe en procedurele kant). Daarnaast is het van belang de juiste, kritische (en open) vragen te stellen (een rode kant) en proactief te handelen (alvorens en bij early warning signals). Een gepaste open aanspreekcultuur is best practice.
Goede informatievoorziening houdt in een goed informatiesysteem voor goede en tijdige informatie, de stukken op orde en te voldoen aan compliance. Plus als toezichthouder/commissaris de juiste vragen te stellen. Zo ook op de hoogte te zijn van actualiteiten en maatschappelijke thema’s.
Blijvende professionalisering als commissaris/toezichthouder is best practice (het volgen van Educatie en het houden van/laten begeleiden bij Zelfevaluaties RvC/RvT).
In volgende artikelen zal worden ingegaan op actuele thema’s als:
Disclaimer Artikel: dit Artikel is met de grootste zorg samengesteld, doch u kunt geen enkel recht ontlenen aan tekst (en beeld). Dit door Partner in Governance Artikel is uitsluitend bestemd voor op de website van NCD. Zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Partner in Governance mag dit document niet worden verveelvoudigd, verder openbaar gemaakt, of aan derden worden verstrekt, of voor andere doelstelling worden gebruikt.